Tulipa saxatilis
O ile znaczna większość tulipanów botanicznych pochodzi z terenów Azji, to z Tulipa saxatilis sprawy mają się zupełnie inaczej. To gatunek europejski, w środowisku naturalnym rosnący na greckich wyspach Morza Egejskiego, m.in. na Krecie, Karpatos i Rodos oraz na tureckim półwyspie Datca. Stanowiska znajdują się na brzegach pól, ale też w obrębie rumowisk skalnych i zboczy położonych na wysokości do 900 m nad poziomem morza. Od tego też wywodzi się nazwa gatunku, saxatilis znaczy skalisty. Łatwość w uprawie i przede wszystkim walory ozdobne sprawiły, że w wielu krajach tulipan został naturalizowany i można spotkać rozległe nasadzenia tego gatunku w Grecji kontynentalnej, we Włoszech i w Wielkiej Brytanii. W taksonomii przy Tulipa saxatilis widnieje termin Sieber ex. Spreng, który należy rozumieć jako nazwiska tych, co przyczynili się do odkrycia i oznaczenia gatunku. Pierwszy z nich to Franz Wilhelm Sieber (1789-1844), botanik czeskiego pochodzenia, znany m.in. z kilku podróży do Grecji i licznych opisów tamtejszej flory. Drugim jest Kurt Polycarp Joachim Sprengel (1766-1833), lekarz i botanik z Niemiec, znany przede wszystkim z poprawek wprowadzonych do systemu klasyfikacji roślin opracowanego przez Linneusza. Zatem wszystko wskazuje na to że odkrywcą gatunku był Sieber, przebywający na Krecie około 1825 roku, a Sprengel jest tym, który wniósł później do jego opisów poprawki. Podobnie też na pierwszą połowę XIX wieku wskazuje się początki zaprowadzania tulipana skalnego w ogrodach na terenie Stanów Zjednoczonych.
W naszym klimacie Tulipa saxatilis kwitnie na przełomie maja i kwietnia, kwiaty średnicy 5-6 cm pojawiają się zazwyczaj pojedynczo na pędach. W pąkach są zielono-różowawe, a rozwinięte w kolorze jasnego różu i fuksji, z mocno wytyczonym żółtym centrum. Płatki zewnętrzne ostro zakończone, o wymiarach 53 mm x 18 mm, wewnętrzne o podobnym kształcie i tej samej długości, ale szersze. Pręciki owłosione u podstawy, pylniki brązowe lub czarne. Liście dwa lub trzy w rozecie, złożone i podłużne, żywozielone. Wysokość tulipan nie przekracza 20 cm. Przyrasta regularnie o nowe cebule i kwestią czasu jest, aby wypełnił stanowisko. A rosnąć może wszędzie tam gdzie znajdzie wiosenne słońce, począwszy od skalniaków, poprzez obrzeża rabat aż po balkonowe pojemniki. Tulipa saxatilis w moim ogrodzie na rabacie pośród róż miniaturowych...
Najbardziej znanym kultywarem gatunku jest Tulipa saxatilis "Lilac Wonder", przedstawiony w 1971 roku przez holenderską szkółkę Visser Czn, Kees Visser, którą sama nie wyhodowała odmiany, a otrzymała pierwsze cebule od Geralda H. Hagemana z Internationaal Bloembollen Centrum w Hillegom, Holandia. Na rynku często spotykanym oznaczeniem jest T. saxatilis ssp. bakeri, czyli jako podgatunek. Trudno to uznać za poprawne ponieważ Tulipa bakerii jest zupełnie odrębnym gatunkiem, choć rzeczywiście o podobnych kwiatach, purpurowo-różowych z żółtymi pylnikami i pręcikami. "Lilac Wonder" jest natomiast odmianą uprawną innego gatunku, od którego różni się też kwiatami. Tu ich budowa jest bardziej zwarta, płatki są bardziej owalne w kształcie oraz pylniki jaśniejsze i mniejsze. Różnica jest też w kolorze kwiatów, u gatunku są bardziej różowe, a u "Lilac Wonder" dominuje lila róż (jak i jest to zapisane w nazwie). Trzeba dobrej jakości aparatu fotograficznego, aby tę różnicę oddać na zdjęciach, w naturze jest to lepiej widoczne. Odmiana została nagrodzona RHS Award of Garden Merit...
- Brak komentarzy
Komentarze